Ege'de Müzik: Carlo Domeniconi ve "Koyunbaba"

Carlo Domeniconi ve "Koyunbaba"nın Nota Kitabı (Kaynak: Kendi web sayfası)

Gümüşlük’te Gümüşkaya Sitesi'nde yaşıyorum. Sitenin aşağı taraflarında, sahile inerken, Koyunbaba’nın bir mezarı var ve insanlar orayı, türbe misali, ziyaret edip, mezar çevresindeki demir parmaklıklara çaput parçaları bağlıyor, dua ediyor, dilek diliyorlar. Bu görüntüyle çelişkili görünse de, on metre aşağıda da bikinili, mayolu insanlar denize giriyor, güneşleniyor, sohbet ediyorlar!

Koyunbaba'nın Gümüşkaya'daki mezarı

Ama Carlo Domeniconi’nin “Koyunbaba” eserini öğrendikten sonra, o dinsel ritüelleri farklı görmeye başladım! Bir İtalyan müzisyenin, Domeniconi’nin Koyunbaba’yla ne ilgisi var! Gümüşlük Klasik Müzik Festivali’ni, Gümüşkaya Antik Taş Ocağı’nda yapılmaya başlayınca daha fazla izlemeye başladım. Ne de olsa, hergün denize indiğim, kenarına arabamı park ettiğim, evimden topu topu iki dakikalık yer. Cengiz, kardeşim, bir gün bana “Festival organizasyonuna Carlo Domeniconi’yi davet ettirsek ya... Adamın en ünlü eseri Koyunbaba, üstelik hem çok bilinir, hem de çok güzel”, dedi, sonra ikimiz de festival komitesinin facebook sayfasına yazdık, beklemeye başladık. Domeniconi’nin davet edilmesi muhtemelen onların da gündemindeydi ki, hemen o yılki festivale geldi ve “Koyunbaba”yı seslendirdi.

Konserden önce dağıtılan iki sayfalık yazıya göre kısaca aktarıyorum: Carlo Türkiye’ye, Istanbul’da konservatuvarda öğretmenlik yapmak üzere 1977’de gelmiş, üç yıl kalmış, o arada bir konser vermek üzere Almanya’ya gitmiş, ama oradayken bir konser teklifi daha alıp onu da değerlendirince, haberleşme olanakları kısıtlı olduğu için, gecikeceğini haber vermek üzere Türkiye’ye telefon açamamış, Istanbul’a dönüşünde ise geciktiği için konservatuvardan atılmış!

Olsun, Carlo Türkiye’de kaldığı sürede çok gezmiş, Anadolu’dan ve Istanbul’dan çok etkilenmiş ve birçok eser yazmış. Istanbul’da yazdığı “Orta Şekerli Gitar Konçertosu”, “Variations on an Anatolian Folk Song (based on “Dostum”)”, “Concerto for Saz, Guitar and Orchestra (Berlinbul)” bunlardan bazıları. Zaten Carlo’nun esin kaynakları İtalya veya Akdeniz’le sınırlı değil, Uzakdoğu ve Güney Amerika seyahatlerinde de, yerel motiflerle çeşitli eserler yaratmış.

Carlo Domeniconi Myndos Antik Taş Ocağı'nda konserde (2013)

Carlo konservatuvar yıllarında Bodrum’a da gelmiş, Gümüşlük’te kalmış ve Yalıkavak ile Gümüşlük arasındaki Koyunbaba bölgesinin "enerjisi" onun için esin kaynağı olmuş. Burada enerjiden söz edince Koyunbaba hikayesine girmek gerekiyor: Koyunbaba, aslında Koyunlu Baba isimli, 1300’lerde yaşayan bir çoban. Hacı Bektaş’ın öğrencilerinden olduğu söyleniyor. Öldüğü zaman deniz kenarında bir yere defnedilmiş. Hikayeye göre, çocuğu olmayan bir kadın bir gün deniz kenarında, kucağına bir taş almış, Koyunbaba’nın mezarına gelip çocuğu olsun diye günlerce dua etmiş. Bir süre sonra da duaları kabul edilmiş ve kucağındaki taş canlanmış, kadıncağızın nur topu gibi bir bebeği olmuş! O günden sonra çocuk isteyen kadınlar, Koyunbaba’nın hikmetine inanıp, mezarını ziyaret etmeye başlamışlar. Carlo Domeniconi’ye esin kaynağı olan da, Koyunbaba’nın ve bölgenin enerjisi. Böylece ortaya çok güzel bir eser çıkmış.

Ben "Koyunbaba"yı 16 Ağıstos 2013'te Gümüşlük Uluslararası Klasik Müzik Festivali'nde dinledim. Carlo Domeniconi'den, eserin doğduğu yerde, Gümüşlük kıyılarında, dalga sesleri arasında... Çok keyifli bir konserdi..